In ons deel van de wereld is het dag en nacht een lichte bedoeling. ’s Nachts lijkt het donker, maar niets is minder waar. Op hoeveel plekken heb je in het holst van de nacht een zaklamp nodig om de weg te vinden? Bijna nergens! Het probleem van dit alles zijn we zelf. Steden, bedrijventerreinen en kassen stralen heel veel licht naar boven uit. Door de relatief lichte hemel zien we daardoor maar een handvol sterren in vergelijking met echt donkere gebieden. Er gebeurt echter nog iets. De lucht kleurt op foto’s oranje, aangezien de meeste verlichting bestaat uit natrium- en kwikdamplampen. NiSi biedt met het Natural Night Filter een oplossing voor dit kleurprobleem.
Kennismaking
Omdat het oog ook wat wilt, ben ik reeds bij het uitpakken van de verpakking onder de indruk. Het filter zit prachtig verpakt in een luxe hoesje met magneetsluiting. Het eerste dat opvalt aan het filter is de blauwpaarse kleur. De kleur is volgens NiSi afgestemd op het wegfilteren van het licht op de golflengte waar de meeste verkleuringen van de hemel vandaan komen. Het filter heeft een afmeting van 100×100 millimeter en past daardoor in de meeste filterhouders, zoals die van Benro, Lee, Formatt-Hitech en uiteraard die van NiSi zelf.
Gebruik
Het filter is met een erg gladde coating afgewerkt. In het donker zie ik gelukkig op tijd het filter langzaam uit de houder zakken. Een kleine ramp is dus op tijd voorkomen. Door het filterhouder een kwartslag te draaien kon ik met een gerust hart verder werken. Het filter is getest op de sterrenhemel, maar biedt voor iedereen een groot voordeel die tijdens de nachtelijke uren bezig is. Denk hierbij bijvoorbeeld aan cityscapes, ofwel foto’s van gebouwen. Ook deze baden vaak in een warme oranje gloed. Met het filter krijg je veel natuurlijkere tinten. Let op: het filter heeft effect op ’traditionele’ lichtbronnen of warm gekleurde LED’s. Bij witte LED-verlichting werkt dit filter niet en krijg je zelfs eerder te blauwe foto’s. Wellicht dat het filter hierdoor in de toekomst misschien wel eens veel minder hard nodig is dan op dit moment.
Misverstand
Veel mensen denken dat je met een dergelijk filter meer sterren te zien krijgt op een foto. Dit is helaas NIET het geval. Het is ook niet zo raar: een ster zendt een bepaalde hoeveelheid licht uit. Afhankelijk van de lichtgevoeligheid van de sensor (ISO) en de sluitertijd ben je in staat een ster al dan niet vast te leggen. Aan de lichtsterkte van een ster verandert niks. Wel verandert de tint van de lucht. De oranje kleur verdwijnt grotendeels. Met het verdwijnen van een groot deel van de oranje gloed, wordt de achtergrondkleur ook ietsje donkerder, waardoor de sterren duidelijker zichtbaar zijn.
En de witbalans dan?
Voordat ik dit filter had, zette ik de witbalans van mijn camera altijd zo laag mogelijk (2.800-3.200 Kelvin). Hiermee krijgt de lucht inderdaad een groot deel van zijn natuurlijke kleur terug. De lichtvervuiling blijft echter natuurlijk gewoon aanwezig. In feite verander je met de witbalans dus alleen de kleur. Met het NiSi filter hou je daadwerkelijk een groot deel van het oranje licht tegen. Het effect is dus wel degelijk anders, lees: beter. Onderstaande foto met het NiSi filter is duidelijk donkerder dan de andere twee, terwijl er wel degelijk voor het lichtverlies van het filter is gecorrigeerd (klik op de foto voor een vergroting: er zijn even veel sterren zichtbaar). De witbalans neemt de gloed niet weg, het filter van NiSi wel voor een groot gedeelte. Je kunt de witbalans bij gebruik van het filter gewoon op daglicht laten staan. Zou je ‘m nu zo koel mogelijk zetten, dan krijg je geheel blauwe foto’s…
Beeldkwaliteit
Je plaatst een extra element voor de lens. Dat betekent dat het risico op lensflares toeneemt bij felle lichtbronnen, zoals straatverlichting of de volle maan. Tijdens mijn test aan de nachtelijke hemel speelde dit geen rol. Extra glas bekent ook kans op een verminderde beeldkwaliteit, zeker in de hoeken. Puur op het oog (ik beschik niet over speciale meetapparatuur) zie ik in de sterren geen afwijkingen ontstaan. Het hoogwaardige glas zorgt dus voor een prima beeldweergave.
Dan nog dit
Hoewel minimaal, verlies je met het filter een klein beetje licht. Het is niet veel, maar wel goed om rekening mee te houden. De zwakste sterren die zonder filter nog net zichtbaar zijn, verdwijnen (zonder correcties aan de ISO of sluitertijd) net of nagenoeg.
Conclusie
Het Natural Night Filter belooft grotendeels wat het moet doen. De oranje gloed verdwijnt niet helemaal uit de hemel, vooral dicht bij de horizon is de vervuiling nogal hardnekkig. Het filter mag desondanks zeker niet in de tas van de nachtelijke fotograaf ontbreken.
Pluspunten:
- Effectieve oplossing voor een groot probleem in ons lichtvervuilde deel van de wereld
- Hoogwaardig glas
- De maat van 100x100mm zorgt ervoor dat het filter in de meeste filterhouders past, zoals die van Benro, Lee en Formatt-Hitech
- Erg nette verpakking
Aandachtspunten:
- Het filter heeft een stevige prijs (€180,00), maar is dan ook een nicheproduct
- Het filter glijdt gemakkelijk uit een filterhouder
- De oranje gloed verdwijnt niet helemaal
Hallo Bob,
Wat is een meer definitieve oplossing voor het “gladde coating” probleem: een kwart slag draaien is immers niet altijd mogelijk (als je ook een gradueel filter gebruikt)? Ik ondervind hetzelfde probleem met het Benro 150mm filtersysteem met de ND filters. Met de GND filters treedt het probleem niet op.
Groet, Erik
Lastig. Het hangt een beetje af van het merk filterhouder. De schroefjes van de geleiders van mijn houder kan ik wat vaster draaien, hetgeen een hoop scheelt.
Het probleem is van de gladde filters is bij de filterfabrikant bekend, maar die heeft er zelf niet direct een goede oplossing voor. Misschien wel de eenvoudigste remedie: een smal randje tape op de rand van het filter plakken, bijv schilderstape. Dat geeft direct veel meer grip, zonder dat je er iets van in de foto terugziet.