Je komt op een mooie plek, het zonnetje schijnt, het contrast is groot. Verloopfilters heb je niet of liggen nog ergens thuis. Met een goed belicht landschap raakt de lucht compleet overbelicht. Hoe haal je toch het maximale uit deze situatie?
Wil je echt het maximale uit de situatie (de nabewerkingsmogelijkheden) halen, dan maak je twee of meer foto’s met uiteenlopende belichtingen die je vervolgens softwarematig samenvoegt.
Maar er is nog een manier die in veel situaties goed bruikbaar is: expose to the right. Met deze techniek maak je een foto zo licht mogelijk, zonder dat er uitgebeten partijen ontstaan. Meestal resulteert dit in hele lichte foto’s die je vervolgens naar smaak afwerkt. De techniek werkt ook goed in de geschetste situatie.
De foto zo licht mogelijk gemaakt: alle details in de lucht zijn nog net aanwezig. Hoewel donker, geldt dit ook voor de vegetatie.
Je maakt de foto zodanig licht dat je de lucht nog net binnen de grenzen van het histogram houdt. Deze wordt dan bijna wit, maar bevat nog veel informatie. Het landschap blijft erg donker maar bevat eveneens veel informatie.
Het histogram van de basisfoto, alles netjes binnen de marges.
Voorwaarden zijn: fotograferen in RAW en de ISO-waarde zo laag mogelijk. In de nabewerking licht je de donkere delen op en druk je de lichte delen. Die lage ISO-waarde is nodig om te veel ruis te voorkomen die ontstaat wanneer je (extreem) moet oplichten. Een statief kan handig zijn om deze waarden mogelijk te maken.
Dezelfde foto, maar nu na de nabewerking: de lichte delen zijn donkerder gemaakt, de donkere delen lichter.
Het recept voor deze foto (nabewerking in Adobe Photoshop):
- Met een digitaal grijsverloopfilter is de lucht donkerder gemaakt door de hooglichten te verminderen en ‘nevel verwijderen’ toe te passen.
- Vervolgens zijn schaduwen en zwarte tinten lichter gemaakt.
- Als laatste zijn de (lokale) contrasten vergroot om te voorkomen dat de foto te vlak wordt.
Uiteraard werkt deze techniek niet altijd. Er zijn genoeg situaties waarbij het contrast simpelweg te groot is voor het dynamisch bereik van de camera. De camera’s worden op dit vlak steeds beter, dus wie weet is deze werkwijze op termijn voor alle situaties wel voldoende.